بررسی صفات کاریوتایپی در برخی گونه های کلکسیون آژیلوپس ایران

جنس آژیلوپس aegilops l. یکی از خویشاوندان وحشی گندم نان بوده و پراکنش وسیعی در خاور میانه و غرب آسیا دارد که ایران بخش وسیعی از این منطقه را در بر می گیرد. گونه¬های این جنس در تکامل گندم هگزاپلوئید نقش به سزایی داشته و به طور مستقیم و غیرمستقیم بخشنده ژنوم¬های d و b به این گندم می¬باشند. به منظور شناسایی و تعیین سطح پلوئیدی تعدادی از نمونه های آژیلوپس بومی ایران، 103 نمونه متعلق به 8 گونه که از نقاط مختلف ایران جمع آوری شده بودند، با دو روش فلوسیتومتری و سیتوژنتیکی مورد بررسی قرار گرفتند. سطوح پلوئیدی نمونه ها با مقایسه نمودار پیک فلوسیتومتری هر نمونه با پیک مشابه در نمونه های شاهد گندم هگزاپلوئید و جو دیپلوئید برآورد گردید و برای تائید برآوردها دو نمونه از هرگونه مورد بررسی کاریوتایپ میتوزی قرار گرفت. مطالعات کاریوتایپی نمونه¬ها، برآورد سطوح پلوئیدی نمونه ها با استفاده از روش فلوسیتومتری را تأیید کرد اما این روش برای شناسایی ناهنجاری های سیتوژنتیکی مناسب نبود. اغلب نمونه های مورد بررسی از تقارن کروموزومی زیادی برخوردار بودند و تنها نمونه های گونه ae. triuncialis با اندکی انحراف در کلاس a2 استبینز قرار گرفتند.